Οι Έλληνες θεωρούμαστε καλοφαγάδες. Είμαστε λαός που ξέρει να μαγειρεύει και να εκτιμά το καλό φαγητό και φυσικά, η ελληνική κουζίνα δεν είναι τυχαία τόσο ψηλά στις προτιμήσεις του κόσμου διεθνώς.
Ήμαστε όμως πάντα έτσι, ως λαός ή διαφέρουμε και σε αυτό από τους αρχαίους ημών προγόνους; Ας μάθουμε, λοιπόν, κάποια πράγματα παραπάνω για τις διατροφικές τους συνήθειες.
Οι αρχαίοι Έλληνες αγαπούσαν πράγματι το καλό φαγητό. Ήξεραν πώς να απολαμβάνουν ένα καλό γεύμα, αν και ήταν λιτοδίαιτοι. Δούλευαν σκληρά για την γη τους, αφού η διατροφή τους εξαρτιόταν άμεσα από αυτή. Βάση της διατροφής τους ήταν τα δημητριακά. Το σιτάρι, συγκεκριμένα, ανήκε στην μεσογειακή τους «τριάδα», και το μείγμα του με το κριθάρι, τους πρόσφερε τον «άρτο» τους.
Την μεσογειακή «τριάδα» συμπλήρωναν το λάδι και το κρασί. Δεν είναι τυχαίο, που το ελληνικό ελαιόλαδο θεωρείται εξαιρετικής ποιότητας, αφού η ελληνική γη εξυπηρετούσε από τότε την παρασκευή του.
Όσο για το κρασί, είναι γνωστό πως ήταν το αγαπημένο ποτό των Ελλήνων από τότε. Ο «οίνος» συνόδευε κάθε γεύμα και συνήθως αραιωνόταν με νερό. Το κρασί τους, παρόλα αυτά, δεν χρησιμοποιούνταν μόνο ως ποτό, αλλά και ως φάρμακο, αν ανακατευόταν με θυμάρι, κανέλλα και βότανα. Αυτή ήταν και η μόνη χρήση του, που επιτρεπόταν σε γυναίκες, αφού αποδοκιμαζόταν η κατανάλωσή του από εκείνες. Εξαίρεση στον κανόνα αυτό ήταν οι δυναμικές Σπαρτιάτισσες, που απολάμβαναν πάντα το κρασάκι τους.
Το ποτό, ωστόσο, με την μεγαλύτερη κατανάλωση ήταν το νερό. Ήταν απαραίτητο τόσο για την ανάπτυξη δέντρων και φυτών, όσο και για την υγεία των Ελλήνων. Μάλιστα, οι γυναίκες ήταν εκείνες που έπρεπε να βγαίνουν καθημερινά προς αναζήτηση πηγών νερού. Άλλα ποτά που κατανάλωναν συχνά οι πρόγονοί μας , ήταν το υδρομέλι και το γάλα κατσίκας.
Τι συνηθιζόταν, όμως, όσον αφορά τα γεύματα που συμπληρώνουν σήμερα την δημοφιλή μεσογειακή διατροφή.
Πόσες φορές έχεις ακούσει πως πρέπει να καταναλώνεις συχνά φρούτα, λαχανικά και όσπρια; Όλοι ξέρουμε ότι δεν αποτελούν τις πιο ευχάριστες τροφές για τους περισσότερους από μας. Οι προγονοί μας, όμως, δεν παρέλειπαν ποτέ να τα καταναλώνουν σε κάθε τους γεύμα. Οι τροφές αυτές συνόδευαν πάντα τα δημητριακά τους και η κατανάλωση τους ήταν απαραίτητη και πολύ συνηθισμένη, κυρίως στις λαϊκότερες τάξεις, καθώς ήταν και η οικονομικότερη επιλογή.
Αντιθέτως, το κρέας ήταν μεγάλη πολυτέλεια για τους περισσότερους Έλληνες, τότε. Εκείνοι με την καλύτερη οικονομική κατάσταση είχαν την δυνατότητα να καταναλώνουν γεύματα με κρέας, αλλά και όσοι ζούσαν στην κατάλληλη γεωγραφική θέση. Αυτό σημαίνει πως οι αγροτικές οικογένειες, μέσω του κυνηγιού, είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν το κρέας πτηνών και λαγών.
Τα ψάρια από την άλλη, φαίνεται πως ήταν φαγητό και για τους πιο φτωχούς, αφού όσοι ζούσαν σε παραθαλάσσιες περιοχές, χαίρονταν τα οφέλη της αλιείας, έχοντας συχνά στα πιάτα τους πεντανόστιμα ψαράκια. Αργότερα, κατά την κλασική εποχή, το ψάρι μετατράπηκε κι αυτό σε προϊόν πολυτελείας.
Τέλος, οι περισσότεροι Έλληνες ανέτρεφαν πάπιες, χήνες, κότες και ορτύκια, ώστε να τους προσφέρουν τα αυγά τους, ενώ έδειχναν προτίμηση και στα γαλακτοκομικά. Κατανάλωναν συχνά γάλα κατσίκας και προβάτου, από το οποίο έπαιρναν και το τυρί, που δεν έλειπε ποτέ από την διατροφή τους, ενώ ένα είδος παχύρρευστου γάλακτος με το όνομα «πυριατή», ήταν κάτι αντίστοιχο με το γιαούρτι.
Είναι, επομένως, φανερό πως οι αρχαίοι Έλληνες ήταν μεν λιτοδίαιτοι στις διατροφικές τους συνήθειες, κατανάλωναν όμως τα πάντα. Αυτό, γιατί γνώριζαν καλά πως η ισορροπημένη διατροφή είναι το μυστικό της καλής υγείας. Μέτρον άριστον, λοιπόν, και στην διατροφή. Μπορούμε να το ακολουθήσουμε κι εμείς. Είναι σίγουρο, πως κάτι ήξεραν καλύτερα οι πρόγονοί μας.
