Η επιστήμη της Διατροφής – Διατροφολογίας, τα τελευταία χρόνια, έχει συγκεντρώσει το τεράστιο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης, καθώς γίνεται ολοένα και πιο κατανοητή η σχέση της με την ανθρώπινη υγεία. Πλήθος μελετών πραγματοποιούνται προκειμένου να προσδιορίσουν την σχέση της με διάφορες παθήσεις, με απώτερο στόχο βέβαια, τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας. Η δυναμική αυτή που αποκτά η επιστήμη, συχνά, αμφισβητεί τα έως τώρα «ειωθότα», ενώ πολλές φορές τα ανατρέπει. Επομένως, παγιωμένες ή καλύτερα για χρόνια επικρατούσες αντιλήψεις ανατρέπονται επιστημονικά, αλλά στη συνείδηση του κόσμου, οι αλλαγές αυτές συμβαίνουν με πιο αργούς ρυθμούς ή και καθόλου. Για να δούμε, λοιπόν, μερικές από αυτές ή διαφορετικά ας καταρρίψουμε μερικούς «διατροφικούς μύθους».
1. Τα αυγά αποτελούν εχθρό της καρδιάς
Η αντίληψη αυτή πρόεκυψε από τη σχέση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα και των καρδιοαγγειακών περιστατικών. Δεδομένου ότι ένα αυγό περιέχει περίπου 210 mg χοληστερόλης, το αυγό αποτέλεσε το «αποδιοπομπαίο» τρόφιμο στο διαιτολόγιό μας για δεκαετίες (ίσως μέχρι και σήμερα). Η έρευνα, όμως, ξεκάθαρα έχει δείξει ότι η προσλαμβανόμενη χοληστερόλη ελάχιστα επηρεάζει τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα και σύμφωνα με επιδημιολογικές μελέτες, υγιή άτομα που καταναλώνουν ακόμα κι ένα αυγό/ημέρα δεν εμφάνισαν καρδιακά προβλήματα. Αντίθετα, τα κορεσμένα και τα trans λιπαρά αποδείχθηκαν ότι ευθύνονται για καρδιαγγειακά προβλήματα και αξίζει σε αυτό το σημείο να σημειώσουμε ότι τα αυγά περιέχουν ελάχιστη ποσότητα και καθόλου αντίστοιχα.
2. Οι σαλάτες αδυνατίζουν
«Μα διαιτολόγε μου γιατί δεν έχασα, μια σαλατούλα έφαγα»… Αυτή είναι μια συχνή διαπίστωση που ακούμε εμείς οι διαιτολόγοι στα γραφεία μας. Κι όμως, η σαλατούλα μπορεί να προσεγγίζει και τις 1000 θερμίδες υπό προϋποθέσεις. Σαλάτα Caesar’s, σεφ, σαλάτες με παρμεζάνα, μπέικον, μαγιονέζα, ακόμα και η αγαπημένη μας και πολύ θρεπτική χωριάτικη σαλάτα, αποτελούν ιδιαίτερα ενεργειακά γεύματα που συχνά υποτιμώνται. Προσοχή, άλλο πράγμα το θρεπτικό γεύμα κι άλλο το θερμιδογόνο. Φυσικά και οι σαλάτες (κατά βάση) είναι πολύ θρεπτικές, καθώς περιέχουν πολύτιμα αντιοξειδωτικά συστατικά και βιταμίνες, ωστόσο το υψηλό ενεργειακό τους φορτίο θα πρέπει να το συνυπολογίζουμε, ιδιαιτέρως όταν βρισκόμαστε σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους. Αν τώρα συμπεριλάβουμε και τα «μακροβούτια» του ψωμιού μας στο υπόλοιπο του λαδιού που έμεινε στο πιάτο μας, τότε ξεφύγαμε πραγματικά.
3. Οι πίτες αποτελούν υγιεινά γεύματα
Σπανακόπιτα, πρασσόπιτα, «παραδοσιακή τυρόπιτα», «σπιτική μανιταρόπιτα» κι άλλα τέτοια επικοινωνιακά κόλπα χρησιμοποιούνται από αλυσίδες γρήγορού φαγητού για να μαγνητίσουν το καταναλωτικό μας ενδιαφέρον. Η προσθήκη κάποιου λαχανικού στην πίτα δεν την καθιστά αυτομάτως θρεπτικό τρόφιμο, περισσότερο, μάλλον, εκπληρώνει το άλλοθί μας για μια μεσογειακή τάση διατροφής. Οι έτοιμες πίτες του εμπορίου είναι συχνά πλούσιες σε όχι καλής ποιότητας λιπαρά (trans) κι αλάτι. Δεν έχουν δηλαδή καμία σχέση με τις πίτες που φτιάχνουμε μόνοι μας στο σπίτι μας και χρησιμοποιούμε αγνά υλικά και καλής ποιότητας, κυρίως, λιπαρές ύλες (ελαιόλαδο).
4. Το βραδινό γεύμα παχαίνει
Άλλος ένας συχνός μύθος που ακόμα και σήμερα έχει ισχυρές ρίζες. Οι θερμίδες είναι θερμίδες και δεν έχει σημασία ποια στιγμή της ημέρας τις καταναλώνεις. Ο συγκεκριμένος, όμως, συχνά οδηγεί πολλά άτομα να αλλάξουν το πρόγραμμά τους, να προσπαθούν να φάνε το κυρίως γεύμα τους στη δουλειά τους, τις περισσότερες φορές σε ένα περιβάλλον άγχους, βιαστικά και διεκπεραιωτικά. Πιο συγκεκριμένα, τρώγοντας γρήγορα και σε καταστάσεις όχι ηρεμίας, μπροστά στον υπολογιστή με τη «δαμόκλεια σπάθη» των deadlines να συμπιέζουν το χρόνο του γεύματος σε μερικά λεπτά, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να χαθεί η ουσιαστική σχέση με το φαγητό και αυτό είναι που αποτελεί βασικό χαρακτηριστικό της υπερφαγίας.
5. Μην πίνετε νερό μαζί με το φαγητό
Το νερό αραιώνει τα γαστρικά υγρά επιβραδύνοντας τη διαδικασία της πέψης. Πράγματι, αυτό συμβαίνει, αλλά αποτελεί τη μια όψη του νομίσματος. Η άλλη έχει να κάνει με το γεγονός ότι το νερό αυξάνει το ιξώδες της τροφής που πέπτεται κι αυτή η υδαρής/μαλακή μορφή είναι πιο «φιλική» για τη δράση του ενζύμων του πεπτικού μας συστήματος. Συνεπώς, μπορούμε να πίνουμε νερό μαζί με το φαγητό μας, αρκεί να μην το παρακάνουμε.
