Πολύς λόγος γίνεται, τελευταία, για το επίπεδο παροχών υγείας στη χώρα μας στην περίοδο της οικονομικής κρίσης. Διάφορες μελέτες έχουν αναδείξει τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων λόγω της ανεπαρκούς προσφοράς υπηρεσιών υγείας. Επίσης, είναι γνωστό ότι τα ποσοστά παχυσαρκίας είναι αυξημένα σε χώρες με φτωχό οικονομικό επίπεδο, καθώς αυξάνεται η κατανάλωση τροφών με χαμηλή θρεπτική αξία, που είναι παράλληλα, ιδιαίτερα θερμιδογόνα. Ένα νέο στοιχείο που έρχεται να επιβαρύνει το επίπεδο υγείας, αυτή τη φορά των παιδιών μας, έχει να κάνει με την έλλειψη της πρόσληψης της βιταμίνης Β12.
Αν και δεν έχει μελετηθεί στην Ελλάδα η επίδραση της πιθανής έλλειψης της βιταμίνης Β12 στην υγεία των παιδιών, μία πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο τελευταίο τεύχος του Amer. J.Clin. Nutrition θα πρέπει να μας ταρακουνήσει. Συγκεκριμένα, μετρήθηκαν τα επίπεδα της Β12 σε 500 μωρά στο Νεπάλ. Μετά από 5 χρόνια κάλεσαν τα ίδια παιδιά, πλέον, να περάσουν διάφορες γνωσιακές δοκιμασίες όπως απομνημόνευση, ερμηνεία πολύπλοκων γεωμετρικών σχημάτων, αναγνώριση συναισθηματιών άλλων παιδιών. Βρέθηκε ότι τα χαμηλά επίπεδα της Β12 από την εμβρυική ακόμα ηλικία σχετίζεται με χαμηλή απόδοση και μειωμένη γνωσιακή ανάπτυξη στα παιδιά. Η υπεύθυνη της μελέτης IngridKvestad του Πανεπιστημίου Έρευνας στο Bergenτης Νορβηγίας, τονίζει ότι η ανεπάρκεια της Β12 ενδεχομένως να προκαλέσει καθυστέρηση της ανάπτυξης του εγκεφάλου σε μικρά παιδιά.
Φυσικά για να υπάρξουν σαφή συμπεράσματα θα πρέπει να διεξαχθούν περισσότερες μελέτες στην επιστημονική αυτή περιοχή.
Η βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη) είναι μια υδατοδιαλυτή βιταμίνη και κατέχει ζωτικό ρόλο στη σύνθεση του DNA και στη καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, καθώς βοηθά στον σχηματισμό των νευρικών μεμβρανών και συντελεί στη καλή ψυχολογική λειτουργία. Ακόμα, είναι απαραίτητη για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων του αίματος, που μαζί με την αιμοσφαιρίνη μεταφέρουν το οξυγόνο σε όλο τον οργανισμό. Εξίσου σημαντική η δράση της στον μεταβολισμό των λιπών και υδατανθράκων για παραγωγή ενέργειας, αναγκαία για τη σωστή ανάπτυξη.Η έλλειψη της βιταμίνης Β12 μπορεί να οδηγήσει σε αναιμία, ενώ η ήπιας μορφής έλλειψης μπορεί να επιφέρει αδυναμία, κόπωση, ζαλάδα, δυσκοιλιότητα, απώλεια της όρεξης, νευρικές διαταραχές όπως μούδιασμα ή μυρμήγκιασμα καθώς και ψυχικά προβλήματα όπως κατάθλιψη, απώλεια μνήμης ή και αλλαγή στην συμπεριφορά.Κύριες πηγές είναι το συκώτι, το κόκκινο κρέας, το ψάρι, η μαγιά, τα οστρακοειδή, τα αυγά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Γίνεται, λοιπόν, σαφές ότι τρόφιμα που αποτελούν βασικές πηγές της βιταμίνης είναι ουσιαστικά τρόφιμα που πιθανότατα έχουν μειωθεί στη χώρα μας για οικονομικούς λόγους. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να κρατήσουμε μία ισορροπία στο οικογενειακό διαιτολόγιο, καταναλώνοντας κρέας και ψάρι σε εβδομαδιαία βάση τουλάχιστον 2-3 φορές και συχνότερα, σε καθημερινή βάση γάλα, γιαούρτι, τυρί και αυγά.
Δρ Αναστάσιος Παπαλαζάρου
Διαιτολόγος
Με τη συνεργασία της φοιτήτριας διαιτολογίας Ιωάννας Γουργουλέτη.