Μέλι βελανιδιάς κι άλλα είδη μελιού

To μέλι είναι μία φυσική γλυκαντική ουσία που παράγουν οι μέλισσες συλλέγοντας των νέκταρ των φυτών, με πιο γνωστό της βελανιδιάς.

Μπορεί να συλλέγουν εκκρίσεις φυτών ή εκκρίματα εντόμων που απομυζούν τα φυτά. Αποκαλείται και «νέκταρ των θεών». Πρόκειται για μια μοναδική στο είδος της γλυκαντική ύλη πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, άρωμα και γεύση. Ανάλογα με το φυτό που υπάρχει στην περιοχή που υπάρχουν μελίσσια, το μέλι έχει διαφορετική γεύση, χρώμα, άρωμα και αναλογία συστατικών. Η Ελλάδα λόγω της πλούσιας χλωρίδας, παράγει μέλια με ποιοτικά και γευστικά χαρακτηριστικά και συγκαταλέγεται στα καλύτερα του κόσμου. Κάποια από τα  βασικά είδη μελιού είναι το  μέλι βελανιδιάς, το μέλι κουμαριάς, το μέλι ερείκης ή μέλι ρείκι, όπως είναι ευρέως γνωστό, το θυμαρίσιο μέλι, το μέλι από πεύκο, το μέλι ελάτης και το μέλι των εσπεριδοειδών. Τελευταία στη χώρα μας αρχίζει και αποκτά φήμη το μέλι μανούκα λόγω των ευεργετικών του ωφελειών στον ανθρώπινο οργανισμό. Πάμε να δούμε τα είδη που έχει το μέλι, βελανιδιάς, κουμαριάς, ρείκι, μάνουκα, θυμαρίσιο κτλ.

Μέλι βελανιδιάς

Το μέλι βελανιδιάς πρόκειται για μέλι μελιτώματος, δηλαδή της κολλώδης ουσίας που εκκρίνουν τα έντομα στο φλοιό της βελανιδιάς. Είναι γνωστό και ως μαύρο μέλι. Τελευταία γίνεται όλο και πιο δημοφιλές στο καταναλωτικό κοινό. Το μέλι βελανιδιάς έχει τη μεγαλύτερη αντιοξειδωτική δράση από τα διάφορα μέλια, ιδιαίτερα υψηλή θρεπτική αξία και είναι πλούσιο σε γυρεόκοκκους.

Μέλι κουμαριάς

Το μέλι κουμαριάς έχει υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία και ζύμες, γι’ αυτό και μπορεί να ξινίσει εύκολα. Έχει πικρή γεύση, γι’ αυτό και έχει χαμηλή εμπορική αξία, έντονο άρωμα και πολύ σκούρο μαύρο χρώμα. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε ιχνοστοιχεία και βιταμίνες. Είναι κατάλληλο για διαβητικούς τύπου Β, λόγω του χαμηλού ποσοστού γλυκόζης και των χαμηλών του θερμίδων. Για να θεωρηθεί αμιγές μέλι κουμαριάς πρέπει να έχει περισσότερους από 13% γυρεόκοκκους κουμαριάς.

Μέλι ρείκι

Το μέλι ρείκι παράγεται από διάφορα είδη ερείκης (σουσούρα). Έχει έντονη οσμή και γεύση με αρωματικές νότες καραμέλας, κοκκινοχάλκινο χρώμα και υψηλή θρεπτική αξία. Για να θεωρείται αμιγές μέλι ρείκι πρέπει να έχει περισσότερους από 45% γυρεόκοκκους. Οι γυρεόκοκκοι αποτελούν σημαντική πηγή φαινολικών συστατικών Έχει λιγότερα ιχνοστοιχεία από το μέλι βελανιδιάς. Μπορεί και ρίχνει τη χοληστερίνη. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε υγρασία και ζύμες, γι’ αυτό και μπορεί να ξινίσει εύκολα, Έχει υψηλή ταχύτητα κρυστάλλωσης.

Μέλι θυμαρίσιο

Το μέλι από θυμάρι έχει χαρακτηριστική γεύση και κεχριμπαρένιο χρώμα. Αποτελεί το 10-15% της συνολικής παραγωγής μελιού στην Ελλάδα. Για να θεωρείται αμιγές θυμαρίσιο μέλι πρέπει να έχει περισσότερους από 18% γυρεόκοκκους θυμαριού. Κρυσταλλώνει σε περίοδο 6-18 μηνών. Έχει αντισηπτικές ιδιότητες και είναι τονωτικό. Παράγεται κυρίως στα νησιά, όπως η Κρήτη, αλλά ακόμα και στην Εύβοια και στη Θεσσαλία.

Μέλι πεύκου

Το μέλι από πεύκο αποτελεί το μεγαλύτερο ποσοστό της συνολικής παραγωγής μελιού 60-65% στην Ελλάδα. Προέρχεται από τις μελιτώδεις εκκρίσεις του εντόμου “βαμβακάδα” που παρασιτεί στο πεύκο. Το χρώμα του είναι σκούρο όταν παράγεται το φθινόπωρο και ανοιχτό όταν παράγεται την άνοιξη. Έχει μεγάλο αριθμό γυρεόκοκκων, κυρίως ερείκης και καστανιάς σε ποσοστό 1-45%. Λόγω του χαμηλού ποσοστού γλυκόζης ενδείκνυται για διαβητικούς. Παράγεται κυρίως στη Χαλκιδική, στη Θάσο, στην Κρήτη, στην Εύβοια, στις Σποράδες και στη Ζάκυνθο. Έχει μικρή ταχύτητα κρυστάλλωσης και υψηλή θρεπτική αξία.

Μέλι εσπεριδοειδών

Το μέλι εσπεριδοειδών είναι ανοιχτόχρωμο και έχει χαρακτηριστικό άρωμα και γλυκιά γεύση. Έχει μέση θρεπτική αξία και υψηλή ταχύτητα κρυστάλλωσης. Παράγεται κυρίως στην Πελοπόννησο. Είναι φτωχό σε γυρεόκοκκους.

Μέλι ελάτης

Το μέλι ελάτης αποτελεί το 5-10% της συνολικής παραγωγής μελιού. Προέρχεται από τις εκκρίσεις κοκκοειδών και αφιδών που παρασιτούν στα έλατα. Πρόκειται για ένα από τα ακριβότερα και από τα καλύτερης ποιότητα μέλια. Είναι ιδιαίτερα παχύρευστο και δεν κρυσταλλώνει λόγω της χαμηλής περιεκτικότητας σε σάκχαρα. Παράγεται κυρίως σε ορεινές περιοχές, όπως ο Όλυμπος, το Μαίναλο, η Πίνδος, η Πάρνηθα κ.ά. Στην κατηγορία αυτή ανήκει και το μέλι ελάτης Μαινάλου Βανίλια, που αποτελεί προϊόν ΠΟΠ (Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης), γνωστό και ως “έλατο βανίλια” και το οποίο είναι πλούσιο σε ιχνοστοιχεία.  Περιέχει βιταμίνες σε πολύ μικρή ποσότητα που βοηθούν στην καλύτερη αφομοίωση των σακχάρων από των ανθρώπινο οργανισμό.

Μέλι μάνουκα

Το μέλι μάνουκα (manuka honey) παράγεται στη Νέα Ζηλανδία και την Αυστραλία. Προέρχεται από το νέκταρ που συλλέγουν οι μέλισσες από το θάμνο μάνουκα (Leptospermum scoparium). Παρασκευάζεται μόνο για 2-6 εβδομάδες, όταν δηλαδή ανθίζει το μάνουκα, γι’ αυτό και βρίσκεται στην αγορά σε υψηλή τιμή. Έχει πολύ έντονη γήινη, ελαιώδη γεύση. Το μέλι μάνουκα είναι υψηλής διατροφικής αξίας και έχει υψηλή αντιοξειδωτική, αντιβακτηριδιακή, αντιφλεγμονώδη και αντιική δράση. Το ενεργό συστατικό που πιθανώς είναι υπεύθυνο για την αντιβακτηριδιακή δράση είναι η μεθυλογλυοξάλη.

Το μελι χρησιμοποιείται ευρέως τόσο στη μαγειρική όσο και στη ζαχαροπλαστική σε πλήθος παρασκευασμάτων. Απλώνεται εύκολα σε ζεστό ψωμί και προστίθεται σε ροφήματα με βότανα και στο τσάι. Διαλύεται εύκολα σε γαλα και γιαουρτι, γι’ αυτό και θεωρείται ιδανικό για γλυκίσματα που έχουν βάση τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Δοκίμασε να φτιάξεις το κέικ με μέλι, χοιρινό με μέλι και άλλα πολλά που θα λατρέψετε.

Το μέλι λοιπόν στις διάφορες μορφές του, όπως το μέλι βελανιδιάς, το μέλι κουμαριάς, το μέλι ρείκι, το μέλι μάνουκα, μέλι ελάτης, μέλι πεύκου, μέλι θυμαρίσιο, μέλι εσπεριδοειδών, κ.ά. αποτελεί ασπίδα του ανθρώπινου οργανισμού στις διάφορες ασθένειες εφοδιάζοντάς τον με πολλά θρεπτικά συστατικά και συγχρόνως προσφέροντάς του μια εξαιρετική σε γεύση και άρωμα τροφή.