Φάβα του Αιγαίου

Τοποθετούμε τη φάβα σε ένα μπολ και την καλύπτουμε με νερό.

Αφήνουμε 30 λεπτά να μουλιάσει και στη συνέχεια τη στραγγίζουμε.

Ζεσταίνουμε το ελαιόλαδο σε μέτρια φωτιά, σε μία κατσαρόλα πλασοτέ με χοντρή βάση.

Ρίχνουμε τα χοντροκομμένα κρεμμύδια με το θυμάρι και αφήνουμε για 7-8 λεπτά να γυαλίσουν χωρίς να πάρουν χρώμα.

Προσθέτουμε τη φάβα και το νερό.

Ανακατεύουμε μέχρι να πάρει βράση.

Αφού έρθει σε σημείο βρασμού, χαμηλώνουμε τη φωτιά.

Αφαιρούμε το θυμάρι και σιγοβράζουμε.

Κάθε τόσο ξαφρίζουμε το σκούρο αφρό που βγαίνει στην επιφάνεια.

Αφήνουμε να σιγοβράσει για περίπου 50 λεπτά (ανάλογα με το πόσο βραστερό είναι το όσπριο). Δεν ανακατεύουμε όσο σιγοβράζει γιατί πιάνει.

Αφήνουμε σχεδόν να λιώσει από το βράσιμο.

Αλατίζουμε προς το τέλος του βρασμού.

Την πολτοποιούμε με τη ράβδο ή στο μπλέντερ.

Μπορούμε να τη σερβίρουμε σκέτη με ελαιόλαδο και λεμόνι ή να την παντρέψουμε.

Κόβουμε τα κρεμμύδια σε μέτρια καρέ και τα ρίχνουμε σε βαθύ τηγάνι με το ελαιόλαδο.

Τα αφήνουμε σε μέτρια φωτιά για 10 λεπτά ανακατεύοντάς τα συχνά για να καραμελώσουν.

Προσθέτουμε τα ντοματίνια και αφήνουμε για 2′ να μαλακώσουν.

Σβήνουμε τα υλικά με το ξίδι και προσθέτουμε την κάππαρη.

Ανακατεύουμε τα καραμελωμένα κρεμμύδια με τη φάβα, ή τη σερβίρουμε και γαρνίρουμε από πάνω με τα καραμελωμένα υλικά.

Η φάβα θέλει μούσκεμα σε μπόλικο νερό από 30′ ως 1 ώρα πριν το μαγείρεμα. Μετά, στραγγίζουμε καλά και προχωράμε στην εκτέλεση της εκάστοτε συνταγής.

Αν βιάζεστε πολύ, λίγη σόδα μαγειρικής στο μούλιασμα βοηθάει στο να βράσει σε λιγότερο χρόνο. Αν έχετε όμως χρόνο, καλό είναι να την αποφύγετε.

Απαραιτήτως χρειάζεστε μια κατσαρόλα με χοντρή βάση.

Μην βάζετε πολύ νερό όταν τη βράζετε. Στην συνταγή που σας δίνω, η ποσότητα είναι μετρημένη ώστε να βράσει σωστά. Επίσης, η χαμηλή φωτιά δεν εξατμίζει το νερό με το βρασμό, έτσι τα υγρά επαρκούν ώστε να βράσει σωστά και στο χρόνο που αναγράφεται στη συνταγή.

Από την ώρα που θα τη βάλετε με το νερό στην κατσαρόλα, χαμηλώστε τη φωτιά. Το σιγανό μαγείρεμα είναι αυτό που θα την κάνει να βράσει και να λιώσει. Εγώ στην κουζίνα του σπιτιού τη μαγειρεύω αφού πάρει την πρώτη βράση στο 2. Όχι πιο δυνατά.

Βράζουμε χωρίς καπάκι στην κατσαρόλα, γιατί όταν την σκεπάσετε φουσκώνει και χύνεται.

Μια φορά ανακατεύουμε, μόλις πάρει βράση και μετά πότε ξανά. Την ξεχνάμε μέχρι να λιώσει το κρεμμύδι.

Ξαφρίζουμε τη φάβα μόλις πάρει βράση γιατί εμφανίζεται γκρι αφρός στην επιφάνεια.

Και πότε καταλαβαίνω ότι η φάβα είναι έτοιμη για πολτοποίηση; Όταν τα κρεμμύδια που έχετε βάλει στη φάβα λιώσουν τελείως και γίνουν διάφανα, σχεδόν αόρατα, τότε είναι έτοιμη για αλάτισμα και πολτοποίηση.

Μπορεί να γίνει όσο πηχτή ή όσο αραιή προτιμάτε. Να θυμάστε πάντα ότι όταν είναι ζεστή είναι αραιή και μόλις αρχίσει και κρυώνει, τότε αρχίζει και σταθεροποιείται.

Σωστή πυκνότητα

Μπορείτε να κάνετε τη φάβα να πήξει, βράζοντας την για λίγα λεπτά επιπλέον ή να την αραιώσετε αν σας βγει πολύ πυκνή, προσθέτοντας λίγο ζεστό νερό.

Σε πολλά νησιά, τρώγεται σε θερμοκρασία δωματίου απαραιτήτως με ξερό κρεμμύδι και ελιές. Γιατί όπως λένε και οι φίλοι μου στην Κρήτη, “φάβα χωρίς κρεμμύδι και ελιά, είναι γάμος χωρίς νύφη και όργανα”.

Αν σας περισσέψει, μπορείτε να την βάλετε σε γυάλινο η πυρίμαχο σκεύος. Μην χρησιμοποιήσετε πλαστικό σκεύος (μπολ) γιατί αλλοιώνεται η γεύση της.

Για να μην πιάσει αντιαισθητική πέτσα η επιφάνειά της, καλύψτε με μεμβράνη που εφάπτεται στην επιφάνειά της, όσο ακόμα η φάβα είναι ζεστή.

Συντηρείται στο ψυγείο καλά σκεπασμένη, για 4 ήμερες. Συντηρείται στην κατάψυξη καλά σκεπασμένη για 2 μήνες.

Όσοι έχετε δοκιμάσει φάβα από τα νησιά του Αιγαίου, θα καταλάβατε ότι η ποιότητα και η γεύση της άνυδρης φάβας, που φύεται στα νησιά πχ Σαντορίνη και μικρές Κυκλάδες, είναι κορυφαία. Αν σας δοθεί η ευκαιρία, θα πρέπει να τη δοκιμάσετε.

Πολλοί τη μαγειρεύουν με καρότα, με δάφνη, με πράσο κλπ. Στην Πάρο όπου μεγαλώνουν τα παιδιά μαθαίνοντάς τα να τρώνε φάβα από πολύ μικρά, οι νοικοκυρές έχουν βρει το μυστικό με το κρεμμύδι και η γεύση της φάβας στο τέλος είναι ένα γλύκισμα. Γεύση που αναζητούν και όσοι επισκέπτονται τα νησιά του Αιγαίου κατά την περίοδο των διακοπών τους.

Παραδοσιακά γίνεται κάθε Τετάρτη σε όλα τα σπίτια των νησιών του Αιγαίου ανελλιπώς. Και η φάβα που περισσεύει από την προηγούμενη ημέρα, έχει την τιμητική της την επόμενη, σε ένα πιάτο που λέγεται φάβα παντρεμένη.

Η παντρεμένη φάβα, γίνεται πάντα με χθεσινό περίσσευμα γιατί πρέπει να έχει σφίξει καλά από την προηγούμενη μέρα, ώστε να μην γίνει σούπα κατά την διάρκεια της παντρειάς.

Παραδοσιακά “παντρεύεται” μέσα σε τηγάνι, με μπόλικο ξερό κρεμμύδι κι ελαιόλαδο. Το αποτέλεσμα; Απλά υπέροχο. Η φάβα μπορεί να σερβιριστεί ή να “παντρευτεί” με πλήθος υλικών, όπως ξερό και φρέσκο κρεμμύδι, κάπαρη και καπαρόφυλλα, αλίπαστα και ξηρούς καρπούς. Επίσης, σε πολλά νησιά, παντρεύεται με κρεμμύδι-κάπαρη-ντομάτα και ξύδι. Στην κλασική συνταγή η φάβα σερβίρεται με μπόλικο ελαιόλαδο και λεμόνι.

Η ελληνική κουζίνα είναι σοφή και πάρα πολύ υγιεινή στη βάση της. Καθιερώστε την λοιπόν στο εβδομαδιαίο σας μενού και μάθετε στα παιδιά σας να τρέφονται με φάβα από μικρή ηλικία (πάντα με την σύμφωνη γνώμη του παιδιάτρου σας). Μην περιμένετε να μεγαλώσουν για να τη δοκιμάσουν.

Συνοδεύεται τέλεια με μαριναρισμένες σαρδέλες, χταπόδι σαλάτα, καπνισμένο σκουμπρί αλλά και γαύρο μαρινάτο.