Λαμπροκουλούρα
Η Λαμπροκουλούρα ή λαμπρόψωμο είναι το πασχαλινό ψωμί που παραδοσιακά ακόμα και σήμερα ζυμώνεται και πλάθεται για να μπει στο πασχαλινό τραπέζι.
Παραδοσιακά κόβεται την βραδιά της Ανάστασης και σερβίρεται με την μαγειρίτσα.
Στρογγυλό, γιορτινό ψωμί η κουλούρα της Λαμπρής, στολισμένο με κομμάτια ζύμης και κόκκινα αυγά. Γίνεται με προζύμι 3 ημερών ή και μαγιά.
Παραδοσιακά η διαδικασία της Λαμπροκουλούρας ξεκινάει από την μεγάλη Τρίτη. Αναπιάνεται το προζύμι μέχρι την μεγάλη Πέμπτη για να δυναμώσει.
Ζυμώνεται την μεγάλη Πέμπτη στολίζεται και περιμένει το βράδι της Ανάστασης για να μπει στο τραπέζι.
Δεν είναι ψωμί δεν είναι τσουρέκι, είναι κάτι ενδιάμεσο. Μια νόστιμη αρωματική ζύμη που σερβίρεται με το πασχαλινό φαγητό πλάι στην παραδοσιακή μαγειρίτσα.
Πλάθεται πάντα σε σχήμα στρογγυλό και στολίζεται με κομμάτια ζύμης και κόκκινα αυγά.
Όλα τα υλικά πρέπει να είναι σε θερμοκρασία δωματίου.
Εκτέλεση
Στον κάδο του μίξερ βάζουμε το αλεύρι, την μαγιά σκόνη, το μαχλέπι, τη ζάχαρη, τη μαστίχα κοπανισμένη και τα ανακατεύουμε.
Ζεσταίνουμε το γάλα σε μια κατσαρόλα για να γίνει χλιαρό (κάτω από 40°C).
Αποσύρουμε το γάλα από τη φωτιά και το ρίχνουμε μέσα το γιαούρτι.
Με το σύρμα ανάδευσης τα ανακατεύουμε να διαλυθεί το γιαούρτι.
Προσθέτουμε τα αυγά χτυπημένα και τα ανακατεύουμε όλα μαζί με το σύρμα.
Κάνουμε λακκούβα στο αλεύρι και ρίχνουμε μέσα τα υγρά υλικά.
Βάζουμε το μίξερ σε λειτουργία σε χαμηλή ταχύτητα για 2 λεπτά να βραχεί το αλεύρι.
Δυναμώνουμε το μίξερ σε μεσαία ταχύτητα και χτυπάμε τα υλικά για 4 λεπτά μέχρι να σχηματιστεί ζύμη και να καθαρίσουν τα τοιχώματα του κάδου.
Λίγο-λίγο με το μίξερ σε λειτουργία, ρίχνουμε με ροή κλωστής το λιωμένο χλιαρό βούτυρο.
Δυναμώνουμε το μίξερ και δουλεύουμε την ζύμη για 2 με 3 λεπτά σε δυνατή ταχύτητα.
Η ζύμη τώρα είναι εύπλαστη, ελαστική και δεν πρέπει κολλάει στα χέρια.
Δεν προσθέτουμε άλλο αλεύρι.
Με βουτυρωμένα χέρια βγάζουμε τη ζύμη από τον κάδο και μαζεύουμε τις ενώσεις από κάτω.
Την βάζουμε σε ελαφρά λαδωμένο μπολ και την σκεπάζουμε με μεμβράνη ή βρεγμένη πετσέτα.
Αφήνουμε τη ζύμη σε ζεστό σημείο μακριά από ρεύματα αέρα να ξεκουραστεί για 1 ώρα και να φουσκώσει. Ο χρόνος αναμονής για το φούσκωμα της ζύμης εξαρτάται από τη θερμοκρασία του χώρου.
Θα χρησιμοποιήσουμε ταψί αντικολλητικό βουτυρωμένο 30 εκατ. ή θα βάλουμε στο ταψί λαδόκολλα.
Κρατάμε ένα μικρό κομμάτι ζύμης για να φτιάξουμε φυτίλια-κορδόνια ζύμης για τη διακόσμηση.
Δίνουμε σχήμα στρογγυλό στο Πασχαλινό ψωμί και κάνουμε τέσσερις βαθιές τρύπες σε σχήμα σταυρού πάνω στο Λαμπρόψωμο.
Βυθίζουμε μέσα τα κόκκινα αυγά μέχρι τη μέση τους, γιατί με το φούσκωμα της ζύμης ανεβαίνουν πάνω.
Κάνουμε σχέδια με το κομμάτι ζύμης που κρατήσαμε και τα βάζουμε πάνω στο Λαμπρόψωμο.
Σκεπάζουμε και το αφήνουμε σε ζεστό μέρος να διπλασιαστεί σε όγκο, για περίπου 1 ώρα.
Χτυπάμε 1 ασπράδι και αλείφουμε ολόγυρα.
Για διχρωμία στο πασχαλινό ψωμί, αλείψτε τα στολίδια ζύμης με κρόκο και το υπόλοιπο ψωμί με ασπράδι.
Αφήνουμε να σταθεί για 10 λεπτά και το βάζουμε σε προθερμασμένο φούρνο.
Για το ψήσιμο
Ψήνουμε στους 180°C στον αέρα, στη μεσαία σχάρα, σε καλά προθερμασμένο φούρνο για περίπου 40 λεπτά να ροδίσει.
Το αφήνουμε σε σχάρα να κρυώσει τελείως.
Αν θέλετε, βάλτε στη ζύμη σπόρους γλυκάνισο ή βράστε τον γλυκάνισο για 2 με 3 λεπτά σε 1/2 φλ. νερό.
Αφαιρέστε 1/2 φλ. γάλα από το συνολικό και προσθέστε αντίστοιχη ποσότητα αρωματισμένο νερό με γλυκάνισο.
Μυστικά
Στα νησιά του Αιγαίου, όλα τα σπίτια φτιάχνουν το πασχαλινό ψωμί για να κοπεί τη βραδιά της Ανάστασης.
Λέγεται Λαμπρόψωμο γιατί το Πάσχα στα νησιά του Αιγαίου το λέμε «Λαμπρή».
Συνήθιζαν να το φτιάχνουν με άγριο προζύμι 3 ημερών και είχε μεγάλη διαδικασία και πολλά φουσκώματα.
Σας έχω απλοποιήσει όσο πιο πολύ γίνεται την παραδοσιακή συνταγή ώστε εύκολα να το φτιάξετε όλοι, χωρίς κόπο και χωρίς μεγάλη αναμονή και χωρίς το τάισμα που χρειάζεται το άγριο προζύμι για 3 ημέρες!
Είναι έθιμο, κάθε χρόνο, στην ανάσταση όλοι οι νησιώτες να κρατούν 1 κομμάτι από την λαμπάδα της Ανάστασης.
Με αυτό το κερί από τη λαμπάδα της Ανάστασης οι νοικοκυρές κάνουν τέσσερις βαθιές τρύπες σε σχήμα σταυρού πάνω στο Λαμπρόψωμο.
Επειδή σίγουρα δεν έχετε λαμπάδα, να κάνετε τις 4 τρύπες με την ανάποδη μιας κουτάλας.